سرریزهای تحقیق و توسعه، یکپارچگی های تجاری و گسترش جریان های تجاری در منتخبی از کشورهای شرق و غرب آسیا واقیانوسیه

قرن بیستم نمادی از وابستگی متقابل فزاینده ای بین کشورهای جهان است؛ زیرا آن قدر روابط اقتصادی و اجتماعی پیچیده شده است که کمتر کشوری قادر است تمامی نیازهای خود را تولید و عرضه کند. بنابراین، ایجاد یک نظام تجارت جهانی اجتناب ناپذیر است و تمامی کشورهای دنیا، سعی در سود بردن از توافقات و تشکیل گروه های یکپارچگی تجاری را دارند. جهانی شدن اقتصاد به افزایش رقابت بین المللی، تغییر الگوی تقسیم کار بین المللی و انتقال تکنولوژی از کشورهای توسعه یافته به کشورهای در حال توسعه منجر می شود. تشکیل گروه های یکپارچگی زمینه های انتقال در بخش فنی و سرریز های مختلف به ویژه سرریزهای تحقیق و توسعه را فراهم می کنند که طبعاً بر گسترش جریان های تجاری تأثیر گذارند. یک کشور در حال توسعه از طریق تجارت با یک کشور صنعتی که در نتیجه ی انباشت فعالیت های تحقیق و توسعه، ذخیره ی دانش بالایی دارد، می تواند بهره وری خود را بهبود بخشد. در این مطالعه به دلیل اهمیت مباحث ذکر شده، به بررسی یکپارچگی ها و سرریز های تجاری و تأثیر آن ها بر جریان های تجاری و صادراتی در طی دوره ی زمانی 2004-1995 پرداخته می شود. نمونه ی مورد بررسی، هفده کشور آسیایی است که از میان آن ها، شش گروه یکپارچگی تجاری برگزیده شده تا با استفاده از داده های تابلویی و الگوی جاذبه، مورد آزمون قرار گیرند. بر اساس نتایج این مطالعه، کلیه ی متغیرها ی در نظر گرفته شده از جمله، سهم داخلی تحقیق و توسعه، سرریزهای تحقیق و توسعه، متغیرهای مجازی مربوط به یکپارچگی های تجاری، فاصله ی بین کشورها و تولید ناخالص داخلی سرانه، معنی دار هستند و بر جریان های تجاری تأثیر گذارند. در شش گروه یکپارچه ی تجاری، سرریزهای تحقیق و توسعه، اثر مثبتی روی تجارت دارند، اما در مورد متغیرهای مجازی مشاهده می شود که این متغیر در گروه کشورهای منتخب غرب آسیا، کشورهای منتخب آسیایی مسلمان و کشورهای منتخب عضو اکو اثر منفی بر روی تجارت دارد و در گروه کشورها منتخب شرق آسیا و اقیانوسیه، کشورهای آسیایی منتخب نوظهور و پیشرفته و ایران و شرکای عمده ی تجاری منجر به بهبود وضعیت تجاری می شود.